Ngày Quốc Khánh 2/9 đang đến gần khiến bao nhiêu người con máu đỏ da vàng nô nức. Đây là ngày kỷ niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đánh dấu sự độc lập của cả một dân tộc. Bởi vậy, ngày lễ này có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với mỗi người con Việt Nam.
Ngày Quốc Khánh 2/9 diễn ra trong bối cảnh nào?
Ngày Quốc khánh Việt Nam là một trong những ngày lễ quan trọng nhất của đất nước, diễn ra vào ngày 2 tháng 9 hàng năm. Đây là ngày mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Sau chiến thắng của cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội và miền Bắc, vào ngày 25 tháng 8, Chủ tịch Hồ Chí Minh từ chiến khu trở về ngoại ô Hà Nội. Ngày hôm sau, Bác được đón về sống tại căn gác số 48, phố Hàng Ngang, nơi Người trực tiếp chỉ đạo các hoạt động của Cách mạng. Tại đây, Bác đã chủ trì phiên họp của Thường vụ Trung ương Đảng, bàn bạc về đối nội, đối ngoại, và quyết định tổ chức lễ ra mắt Chính phủ lâm thời.
Sáng ngày 2/9/1945, hàng chục vạn người dân từ khắp nơi trong nước, trong những bộ trang phục rực rỡ, cờ hoa sặc sỡ, đã đổ về Quảng trường Ba Đình. Không khí nơi đây tràn ngập những biểu ngữ thể hiện tinh thần yêu nước và niềm tự hào dân tộc, bằng nhiều ngôn ngữ như tiếng Việt, Anh, Pháp, Hoa, và Nga.
Lễ đài được dựng lên đơn sơ nhưng vô cùng trang nghiêm giữa quảng trường. Trước mặt hàng ngũ chỉnh tề của đội tự vệ vũ trang và Quân Giải phóng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong bộ quần áo kaki giản dị, đã bước lên lễ đài. Trước hàng triệu trái tim đang hướng về mình, Người trang trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, chính thức tuyên bố sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: "Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn 80 năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phía Đồng Minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do, dân tộc đó phải được độc lập!... Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và thực sự đã trở thành một nước tự do và độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy."
Ngày 2/9/1945, không chỉ là ngày khai sinh ra một chế độ mới, mà còn mở ra một kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam. Từ đây, người dân Việt Nam đã chính thức trở thành chủ nhân của một quốc gia tự do và độc lập, sống dưới lá cờ đỏ sao vàng với niềm tự hào dân tộc mãnh liệt.
Vì sao Chủ tịch Hồ Chí Minh lại trích dẫn Tuyên ngôn độc lập của Mỹ và Pháp?
Trong Tuyên ngôn độc lập ngày 2/9, Bác Hồ đã nhắc đến câu mở đầu của Tuyên ngôn độc lập của Mỹ và Pháp để bắt đầu cho bản Tuyên ngôn nước ta, điều này khiến rất nhiều người thắc mắc. Tuy nhiên, hành động này đã được phân tích và lý giải như sau:
Thứ nhất, Chủ tịch Hồ Chí Minh được UNESCO vinh danh là Danh nhân văn hóa. Với trí tuệ uyên bác và lòng tôn trọng của mình, Người đã nhắc đến hai văn kiện lịch sử vĩ đại của nhân loại - Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ năm 1776 và Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Pháp năm 1789. Đây là những cột mốc quan trọng trong lịch sử thế giới, khẳng định những quyền cơ bản không thể phủ nhận của con người như "quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc" và "mọi người sinh ra đều bình đẳng về quyền lợi." Qua đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dẫn dắt để nhấn mạnh sự cần thiết của sự đồng thuận và ủng hộ quốc tế đối với cuộc cách mạng của nhân dân Việt Nam.
Thứ hai, dựa trên nền tảng tư tưởng từ những cuộc Cách mạng trước đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định rằng cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 của Việt Nam là một bước tiến quan trọng trong sự phát triển của nhân loại, đồng thời đánh dấu một cột mốc cho sự nghiệp giải phóng các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới. Cuộc cách mạng này không chỉ là một mẫu hình tiên phong mà còn là lá cờ đầu trong cuộc đấu tranh giành độc lập của các quốc gia thuộc địa, chống lại ách thống trị của chủ nghĩa thực dân dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Thứ ba, khi phân tích sâu hơn hai bản Tuyên ngôn của Mỹ và Pháp, ta thấy rằng cả hai văn kiện này đều nhấn mạnh quyền con người và sự bình đẳng từ khi sinh ra. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã mở rộng tư tưởng này, khẳng định rằng tất cả các dân tộc trên thế giới đều có quyền bình đẳng, quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc. Đây là một sự mở rộng quan trọng, thể hiện tầm nhìn vượt trội của Chủ tịch Hồ Chí Minh, và đã được nêu rõ trong bản Tuyên ngôn Độc lập của Việt Nam.
Ý nghĩa thời đại của ngày Quốc Khánh 2/9
Ngày Quốc khánh 2/9 là một ngày lễ lớn của cả một dân tộc, là dịp để người Việt Nam ở khắp nơi trên thế giới cùng hướng về Tổ quốc, tưởng nhớ công lao của các anh hùng dân tộc và đặc biệt là Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Trong bối cảnh hiện nay, đất nước ta tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức từ tình hình thế giới và khu vực. Tuy nhiên, với tinh thần đoàn kết và quyết tâm cao độ, toàn Đảng, toàn dân sẽ tiếp tục phấn đấu để đưa Việt Nam trở thành một nước công nghiệp hiện đại, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
Ngày Quốc Khánh 2/9 là một dịp để toàn thể dân tộc Việt Nam cùng nhau nhìn lại chặng đường đấu tranh gian khổ nhưng đầy tự hào, và từ đó càng thêm quyết tâm giữ vững và phát huy những thành quả đã đạt được. Đây không chỉ là ngày hội lớn của dân tộc Việt Nam, mà còn là biểu tượng cho tinh thần đoàn kết, sự kiên cường và lòng yêu nước bất diệt của nhân dân Việt Nam qua các thời kỳ lịch sử.
