Tỉ lệ trẻ đi lạc ngày càng tăng cao trong thời gian gần đây, điều này khiến các bậc phụ huynh không khỏi lo lắng và căng thẳng. Việc trẻ bị lạc không chỉ là một nỗi sợ hãi lớn đối với ba mẹ mà còn gây ra sự hoảng loạn và nguy hiểm cho chính các em. Để giảm thiểu nguy cơ này và giúp trẻ bình tĩnh, tìm được cách liên lạc về nhà nếu không may bị lạc, ba mẹ cần chủ động dạy trẻ kỹ năng khi bị lạc.
Ghi nhớ họ tên, số điện thoại và địa chỉ của phụ huynh
Các bậc phụ huynh cần dạy trẻ kỹ năng khi bị lạc thông qua việc nhớ họ tên cùng với số điện thoại của mình. Ba mẹ có thể giúp con ghi nhớ thông qua các trò chơi nhỏ như: sắp xếp con số, học qua bài hát, tạo hình số bằng cát động lực... để trẻ nhớ một cách dễ dàng hơn. Tuy nhiên, có một số trường hợp trẻ sẽ gặp khó khăn và không nhớ tên của phụ huynh vì người Việt Nam chúng ta có rất nhiều cách gọi nhau, ví như: Cái Lan, thằng Hùng, nhỏ Mai… Việc dạy con nhớ đúng và đủ tên của mình cũng rất quan trọng.
Trong trường hợp trẻ thực sự không thể ghi nhớ được họ tên và số điện thoại của ba mẹ, phụ huynh nên viết những thông tin đó ra giấy. Tìm vị trí kín đáo để cất và chỉ cho trẻ biết về vị trí của tờ giấy. Khi đi lạc, trẻ có thể nhờ sự giúp đỡ của người lớn liên hệ đến ba mẹ bằng thông tin trên tờ giấy này.
Tập cho trẻ gọi điện thoại để dạy trẻ kỹ năng khi bị lạc
Khi trẻ được 3 tuổi hoặc chuẩn bị đi học, ngoài việc cho trẻ dùng điện thoại với mục đích giải trí và khám phá thế giới, các bậc phụ huynh hãy dạy cho trẻ cách nghe và gọi điện thoại.
Bạn có thể bắt đầu bằng việc hướng dẫn trẻ sử dụng điện thoại đồ chơi để gọi cho ba mẹ, khi được vui chơi bằng việc bấm số điện thoại và được ba mẹ trả lời, trẻ sẽ vô cùng hào hứng. Khi trẻ đọc sai số, ba mẹ có thể nhắc nhở con là vì con bấm sai số điện thoại rồi nên ba mẹ không thể trả lời được, qua đó giúp trẻ ghi nhớ lâu hơn.
Dạy trẻ kỹ năng khi bị lạc: cách yêu cầu sự giúp đỡ
Ba mẹ cần chỉ dạy trẻ kỹ năng khi bị lạc bằng việc bắt chuyện và yêu cầu sự giúp đỡ từ những người lạ. Không nên nhờ vả một người đi đường bất kỳ mà hãy khuyến khích trẻ nhờ sự hỗ trợ từ nhân viên trong cửa hàng, cảnh sát hoặc nhân viên bảo vệ khi không may đi lạc.
Sau khi yêu cầu sự giúp đỡ thành công, trẻ cần cho họ biết rằng chúng đang đi lạc và cung cấp thông tin cần thiết như họ tên, số điện thoại của ba mẹ để họ liên hệ với phụ huynh. Hướng dẫn trẻ cách diễn đạt rõ ràng và bình tĩnh trong các tình huống này.
Đứng tại vị trí trẻ bị lạc
Phụ huynh hãy dạy trẻ kỹ năng khi bị lạc rằng hãy đứng yên tại vị trí đang đứng và tìm sự giúp đỡ thay vì hoảng loạn và cố gắng tìm ba mẹ khắp nơi. Nếu chẳng may đi vào những nơi vắng người thì hậu quả khôn lường. Việc trẻ đứng yên tại chỗ bị lạc sẽ giúp ba mẹ tìm thấy trẻ nhanh hơn và tránh tình trạng gây khó khăn cho việc tìm kiếm.
Dạy trẻ kỹ năng khi bị lạc thông qua video
Để trẻ hình dung và biết cách ứng phó với tình huống khi đi lạc, ba mẹ có thể cho trẻ xem những đoạn video về bảo vệ an toàn cho trẻ đi lạc như: “Dạy con cách xử lý khi đi lạc/Kỹ năng an toàn cho bé năm 2021” trên VTV7 Kids, “Dạy trẻ cách xử lý khi bị lạc - An toàn cho trẻ” trên VOH ONLINE và một số đoạn video khác trên Youtube.
Những đoạn video này giúp cung cấp thông tin bảo vệ an toàn khi đi lạc cho trẻ một cách thú vị, dễ tiếp thu và thực tế nhất. Chẳng hạn như những việc cần làm khi bị lạc ba mẹ, cách bắt chuyện với người lớn nhờ sự giúp đỡ. Ba mẹ nên thỉnh thoảng cho trẻ xem lại để trẻ có thể ghi nhớ lâu hơn.
Ngoài ra, các bậc phụ huynh có thể tìm kiếm thông tin về bảo vệ an toàn cho trẻ em trên trang web Kids Smartz, được điều hành bởi Trung tâm Quốc gia về trẻ mất tích và bị bóc lột (National Center for Missing & Exploited Children) để dạy trẻ kỹ năng khi bị lạc. Trang web này không chỉ cung cấp đầy đủ các thông tin giá trị cho ba mẹ mà còn có nhiều video về các hoạt động và bài học an toàn cho trẻ.
Thực hành các tình huống giả định với trẻ
Để dạy trẻ kỹ năng khi bị lạc, ba mẹ cần thường xuyên nhắc nhở và ôn lại những bài học trên. Đặc biệt là trước khi đưa trẻ đến một địa điểm đông đúc như công viên, sân chơi hoặc khu vực công cộng khác.
Ba mẹ không nên đặt con mình vào tình huống nguy hiểm khi luyện tập. Điển hình là nhiều phụ huynh trực tiếp để con lại công viên với mục đích là giúp con áp dụng những gì đã học, thế nhưng hành động này đôi khi lại phản tác dụng. Trung tâm Quốc gia về trẻ mất tích và bị bóc lột khuyến nghị các bậc phụ huynh nên đặt ra một số tình huống giả định ngay tại nhà thông qua những câu hỏi như:
- Con sẽ làm gì nếu trẻ không nhìn thấy ba mẹ?
- Con sẽ nhờ sự giúp đỡ từ ai?
- Con sẽ cung cấp thông tin gì cho người giúp đỡ con?
Khi đưa trẻ ra ngoài chơi, ba mẹ có thể nhờ một người bạn mà bé chưa từng gặp đóng vai người lạ để xem cách trẻ yêu cầu sự giúp đỡ. Sau khi hiểu hơn về những kỹ năng mà con đã có thì ba mẹ mới có thể dạy trẻ kỹ năng khi bị lạc hoàn thiện hơn, giúp con tự tin trong các tình huống thực tế.
Bằng cách dạy trẻ kỹ năng khi bị lạc, ba mẹ không chỉ giúp con tự tin hơn mà còn tăng cường khả năng bảo vệ bản thân của trẻ trong những tình huống không mong muốn. Ba mẹ cần kiên nhẫn và thường xuyên nhắc nhở, hướng dẫn trẻ bằng nhiều phương pháp khác nhau như ghi chép, thực hành gọi điện thoại, xem các video giáo dục hoặc nhập vai vào các tình huống giả định để đảm bảo con có thể ghi nhớ.
