Kỹ năng vận động tinh là một trong những kỹ năng quan trọng đối với sự phát triển của trẻ nhỏ. Kỹ năng này sẽ giúp trẻ khám phá thế giới xung quanh từ đó phát triển tư duy nhận thức. Ở mỗi độ tuổi hay mỗi giai đoạn, trẻ sẽ có sự phát triển kỹ năng vận động tinh khác nhau. Vậy kỹ năng vận động tinh của trẻ là gì? Tầm quan trọng của kỹ năng vận động tinh như thế nào? Mời ba mẹ cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây.
Kỹ năng vận động tinh của trẻ là gì?
Trước khi tìm hiểu kỹ năng vận động tinh của trẻ, ba mẹ cần hiểu khái niệm kỹ năng vận động nói chung. Đây là khả năng chuyển động của các cơ trên cơ thể nhằm thực hiện một hoạt động nhất định nào đó như như bò, trườn, đi, chạy, nhảy, đi xe đạp. Và để các hoạt động này thực hiện nhịp nhàng, thành thạo thì hệ thần kinh, trí não của trẻ phải phát triển.
Sự khác nhau giữa kỹ năng vận động thô và kỹ năng vận động tinh của trẻ
Kỹ năng vận động bao gồm kỹ năng vận động thô và kỹ năng vận động tinh. Dù hai loại vận động này đều liên quan đến chuyển động nhưng giữa chúng vẫn có sự khác biệt:
Kỹ năng vận động thô của trẻ: Liên quan đến chuyển động của các nhóm cơ lớn như cánh tay, chân. Kỹ năng này giúp bé thực hiện các động tác cần nhiều sức như ngồi dậy, bò, trườn, lật người, đi đứng...
Kỹ năng vận động tinh của trẻ: Liên quan đến chuyển động của các nhóm cơ nhỏ hơn, tinh vi hơn ở bàn tay, ngón tay, cổ tay. Kỹ năng này càng phát triển, trẻ càng khéo léo và linh hoạt trong các hoạt động như tự ăn uống, viết, vẽ, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân, làm thủ công...
Một số kỹ năng vận động tinh cần thiết của trẻ
Kỹ năng vận động của trẻ sẽ phát triển và hoàn thiện dần dần qua từng cấp độ. Điều này tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, yếu tố di truyền, cách nuôi dạy và môi trường sống... Có trẻ phát triển kỹ năng vận động sớm, cũng có trẻ phát triển chậm hơn. Vì vậy ba mẹ cũng đừng nên quá lo lắng, hãy thường xuyên quan sát và hỗ trợ con cho đến khi con đạt được kỹ năng.
Dưới đây là một số kỹ năng vận động tinh của trẻ trong những năm tháng đầu đời:
- Từ 0-3 tháng tuổi: Đặt tay lên miệng, thư giãn cơ tay, mút đầu ngón tay.
- Từ 3-6 tháng tuổi: Nắm hai tay với nhau, chuyền đồ chơi, dùng hai tay giữ và lắc đồ chơi.
- Từ 6-9 tháng tuổi: Cầm nắm đồ vật, dùng tay bóp đồ vật, chụm các ngón tay, lấy đồ, vỗ tay...
- Từ 9-12 tháng tuổi: Cầm thức ăn đưa vào miệng, lấy các vật nhỏ bằng ngón tay, đạp mạnh mọi thứ vào nhau, dùng một tay cầm đồ chơi...
- Từ 1-2 tuổi: Xếp chống đồ vật, tập cầm bút viết, ăn bằng thìa, lật trang sách...
- Từ 2-3 tuổi: Vặn nắm cửa, rửa tay, biết cách dùng muỗng, nĩa, kéo khóa lên xuống, đặt và tháo nắp ra khỏi hộp...
- Từ 3-4 tuổi: Biết cởi và cài nút quần áo, dùng kéo cắt giấy, tô theo hình trên giấy...
Tầm quan trọng của kỹ năng vận động tinh của trẻ
Bất cứ đứa trẻ nào cũng cần rèn luyện kỹ năng vận động tinh từ khi sinh ra đến lúc trưởng thành. Bởi trong cuộc sống hàng ngày đều luôn cần đến sự khéo léo, tỉ mỉ của đôi tay. Hơn nữa, kỹ năng vận động tinh của trẻ còn mang lại nhiều lợi ích sau đây:
Tăng cường sự phối hợp tay và mắt
Kỹ năng vận động tinh của trẻ liên quan đến sự phối hợp giữa tay và mắt. Khi tiếp xúc với các món đồ chơi vận động tinh, trẻ sẽ được cải thiện mối liên hệ giữa những gì mà mắt nhìn thấy cũng như những gì đôi tay đang chạm vào.
Có thể tự ăn mà không cần người khác giúp đỡ
Một lợi ích không thể bỏ qua của kỹ năng vận động tinh là trẻ có thể tự ăn thành công. Ba mẹ hãy tạo điều kiện để cải thiện kỹ năng vận động tinh của trẻ qua việc ăn uống, cụ thể là phương pháp ăn dặm Baby Led Weaning (ăn dặm tự chỉ huy).
Trẻ sẽ tự mình khám phá đồ ăn thức uống qua việc bốc nhón và đưa thức ăn vào miệng. Sau đó dùng lưỡi và hàm răng để đảo và nhai thức ăn. Các hoạt động này tuy đơn giản nhưng góp phần phát triển kỹ năng vận động tinh, giúp trẻ ăn uống thành thạo.
Hình thành tính tự lập cho trẻ
Đây cũng là một kỹ năng sống cần thiết mà ba mẹ nên tập cho trẻ. Và kỹ năng vận động tinh của trẻ rất cần thiết để gia tăng tính tự lập. Chẳng hạn như việc trẻ tự mặc quần áo, đòi hỏi trẻ phải thực hiện các thao tác khéo léo như nâng, vặn, kéo khóa, cài cúc... Hay trẻ tự vặn nắm cửa nhờ kỹ năng vận động tinh tốt. Khi trẻ có thể tự thực hiện những điều này, trẻ sẽ ít dựa dẫm vào người khác và trở nên tự tin hơn.
Phát triển khả năng ngôn ngữ
Khả năng ngôn ngữ và phát âm cũng liên hệ chặt chẽ với kỹ năng vận động tinh của trẻ. Những trẻ gặp vấn đề về vận động tinh sẽ khó điều khiển ngón tay trong khi viết và hạn chế trong việc phát âm, học từ vựng.
Việc rèn luyện kỹ năng vận động tinh ở các nhóm cơ trên mặt, môi, lưỡi sẽ giúp ích rất nhiều cho khả năng nói của trẻ. Khi trẻ phát âm tốt, trẻ dễ dàng thể hiện mong muốn của bản thân, giao tiếp với mọi người tốt hơn và thêm tự tin hơn.
Chuẩn bị sẵn sàng cho kỹ năng viết
Đôi tay của trẻ cần rèn luyện cả sức mạnh và sự khéo léo. Có như vậy trẻ mới sẵn sàng cho việc cầm và dùng bút màu, bút chì để tô màu, viết, vẽ. Ba mẹ có thể khuyến khích trẻ khám phá và tiếp xúc nhiều món đồ chơi phát triển kỹ năng vận động tinh thú vị để tạo sự hứng thú cho trẻ.
Hi vọng bài viết trên đây sẽ giúp ba mẹ hiểu được tầm quan trọng của kỹ năng vận động tinh của trẻ. Từ đó ba mẹ sẽ có cách phát triển kỹ năng vận động tinh cho con yêu hiệu quả nhất. Đừng quên theo dõi mục "Cẩm nang" của Mykingdom để xem thêm nhiều bài viết hữu ích.
