Quốc tế lao động 1/5 là ngày lễ dùng để tri ân lực lượng người lao động tại trên thế giới. Vậy tại sao lại có ngày lễ này và chúng ta đã kỷ niệm bao nhiêu năm ngày Quốc tế lao động rồi? Bạn hãy cùng Mykingdom tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!
Nguồn gốc ngày Quốc tế Lao động 1/5
Karl Marx đã xem việc rút ngắn thời gian lao động là nhiệm vụ đấu tranh của những người thuộc giai cấp vô sản kể từ khi thành lập Quốc tế I. Khẩu hiệu một ngày làm 8 giờ bắt đầu xuất hiện tại một số vùng của nước Anh - một trong những đất nước có nền công nghiệp phát triển mạnh mẽ nhất thời đó. Sau đó phong trào này mới dần lan rộng sang các nước lân cận.
Sau đó xảy ra sự kiện giới công nhân viên chức Anh di cư đến Mỹ, dẫn đến việc phong trào yêu cầu làm việc 8 giờ phát triển mạnh mẽ tại Hoa Kỳ những năm 1827. Nguyên nhân cốt lõi xuất phát từ việc quyền của người lao động không được coi trọng cũng như không được đáp ứng đầy đủ, công nhân tại Mỹ quyết định tham gia bãi công nhằm buộc các chủ xí nghiệp thực hiện yêu sách của mình.
Cuộc bãi công tại thành phố công nghiệp Chicago chính là phát súng đầu tiên mở đầu phong trào đấu tranh này. Có đến khoảng 40 nghìn người dân không đến nhà máy làm việc. Thay vào đó họ tổ chức các buổi mít-tinh và các cuộc biểu tình trên phố với loạt biểu ngữ “Từ hôm nay không người công nhân nào phải làm việc quá 8 giờ một ngày! Phải thực hiện 8 giờ làm việc, 8 giờ nghỉ ngơi, 8 giờ vui chơi!”
Cùng ngày hôm đó, 5.000 cuộc bãi công đã xảy ra với sự tham gia của gần 340 nghìn công nhân tại trung tâm công nghiệp khác trên đất Mỹ. Cuộc đấu tranh giành quyền lợi của người lao động ngày càng thu hút nhiều người tham gia. Theo đó, những cuộc biểu tình ở Chicago ngày càng quyết liệt.
Thế nhưng, giới cầm quyền sao có thể dễ dàng đáp ứng đến thế? Những người chủ xí nghiệp bắt đầu đuổi các công nhân bãi công, thuê lực lượng lao động từ các thành phố khác, thậm chí còn bỏ tiền để thuê bọn khiêu khích và yêu cầu cảnh sát đàn áp các cuộc biểu tình của công nhân. Xung đột dữ dội xảy ra khiến hàng trăm công nhân chết và bị thương, rất nhiều thủ lĩnh Công đoàn đã bị bắt.
Theo báo cáo của Liên đoàn Lao Động Mỹ, trong lịch sử nước Mỹ từ trước đến nay chưa bao giờ có một cuộc nổi dậy mạnh mẽ và toàn diện trong quần chúng công nhân đến vậy. Nhận thấy rằng không thể hoàn toàn đàn áp, đến ngày 1/5/1868, giới cầm quyền của Mỹ buộc phải thông qua đạo luật ngày làm 8 giờ tại các cơ quan, xí nghiệp thuộc về Chính phủ. Tuy nhiên, các xí nghiệp tư nhân không bị ảnh hưởng và vẫn duy trì giờ làm việc từ 11 - 12 giờ.
Sở dĩ đạo luật được công bố vào ngày 1/5 là bởi đây là ngày bắt đầu một năm kết toán tại hầu hết các nhà máy và xí nghiệp ở Hoa Kỳ. Hợp đồng mới giữa công nhân và chủ doanh nghiệp cũng sẽ được ký vào ngày này.
Từ đó, ngày 1/5 trở thành Ngày Quốc tế Lao động, là ngày mà lực lượng công nhân đứng lên đấu tranh giành quyền lợi, là ngày nghỉ ngơi cũng như biểu dương lực lượng công nhân và nhân dân lao động toàn thế giới.
Ý nghĩa Ngày Quốc tế Lao động 1/5 đối với thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng
Ngày nay, Ngày Quốc tế Lao động 1/5 được xem là ngày biểu dương cho lực lượng lao động, những người đã nỗ lực đấu tranh cho hòa bình, dân chủ và sự tiến bộ của xã hội. Song song đó, ngày lễ 1/5 cũng là dịp để nêu quyết tâm hoàn thành các mục tiêu mới về lao động, đồng thời biểu lộ tình đoàn kết giữa những người lao động khác trên toàn thế giới.
Tại Việt Nam, ngày Quốc tế Lao động 1/5 đầu tiên đã được tổ chức vào năm 1930. Đó là lần đầu tiên trong lịch sử mà phong trào công nhân ở Đông Dương, giai cấp công nhân nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, tổ chức biểu tình ngoài đường phố để thể hiện tình đoàn kết Cách mạng với tầng lớp công nhân trên thế giới. Chưa dừng lại ở đó, ngày 1/5 năm ấy còn là lúc người lao động đấu tranh trực diện với lũ đế quốc thực dân Pháp, đưa ra yêu sách để Pháp cải thiện điều kiện làm việc, tăng lương và giảm giờ làm. Sự kiện này cũng là tiền đề cho phong trào Xô Viết - Nghệ Tĩnh.
Các hoạt động được tổ chức vào ngày Quốc tế Lao động 1/5
Vào ngày 1/5 hằng năm, Nhà nước ta sẽ cho học sinh cũng như lực lượng lao động nghỉ lễ hưởng lương để tri ân. Quốc tế Lao Động 2024 diễn ra vào thứ 4, vậy nên sẽ nghỉ lễ như bình thường chứ không được nghỉ bù vì đây là ngày đi làm trong tuần.
Một hoạt động tiêu biểu thường diễn ra trước khi nghỉ lễ đó là chủ doanh nghiệp cũng như người sử dụng lao động sẽ tổ chức các buổi trò chuyện để lắng nghe người lao động bày tỏ những tâm tư, nguyện vọng cũng như các vấn đề khiến người lao động bức xúc, qua đó thực hiện một số tác động để giải quyết các ảnh hưởng đó và giúp môi trường làm việc trở nên tốt đẹp hơn.
Thêm vào đó, một số công đoàn trong doanh nghiệp còn tổ chức chương trình “Cảm ơn người lao động” nhằm tri ân với những người đã đồng hành cùng đơn vị trong quá trình duy trì và phát triển kinh tế bền vững. Nhìn chung, các hoạt động được tổ chức đều nhằm mục đích ghi nhận công sức và sự cống hiến của người lao động - vốn được xem là nguồn vốn quý báu của doanh nghiệp.
Năm 2024, chúng ta đã kỷ niệm 138 năm ngày Quốc tế Lao động 1/5. Đây là cơ hội để những người lao động ôn lại lịch sử đấu tranh và xây dựng của giai cấp công nhân. Song song đó, ngày lễ được tổ chức còn góp phần khẳng định vai trò và những đóng góp to lớn của lao động cho sự phát triển của toàn xã hội.
