Rằm tháng 7 là một ngày lễ lớn trong năm, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc đối với dân tộc ta. Ngày lễ này đã quá phổ biến rồi, nhưng liệu bạn có biết nguồn gốc của ngày Rằm tháng 7 và ý nghĩa đặc biệt của ngày này không? Hãy cùng Mykingdom tìm hiểu thông qua bài viết này nhé.
Nguồn gốc của ngày Rằm tháng 7
Rằm tháng 7 gắn liền với 2 lễ lớn đó là lễ Vu Lan và ngày Xá tội vong nhân. Cả 2 dịp lễ đều bắt nguồn từ sự tích lâu đời, được truyền từ thế hệ này đến thế hệ khác.
Nguồn gốc lễ Vu Lan
Theo truyền thuyết dân gian, ngày lễ Vu Lan xuất phát từ sự tích cứu mẹ khỏi kiếp ngạ quỷ của Đại Đức Mục Kiền Liên (ông là một trong 2 đại đệ tử của Phật Thích Ca). Chuyện kể rằng khi biết rằng mẹ của mình là bà Thanh Đề đang chịu đày đọa trong kiếp Ngạ quỷ chốn địa ngục, Mục Kiền Liên đã tìm đến và dâng cơm cho mẹ. Thế nhưng, vì những nghiệp báo mà bà gây ra thời còn sống, nên cơm đưa đến miệng lập tức hóa thành lửa cháy.
Xót xa vì thương mẹ, Mục Kiền Liên đã tìm đến Đức Phật để hỏi xin cách cứu bà. Đức Phật dạy rằng: “Dù ông có thần thông, quảng đại đến đâu, cũng không thể đủ sức cứu mẹ. Chỉ có thể hy vọng vào sự hợp lực của chư tăng khắp mười phương”. Đức Phật còn cho biết, ngày Rằm tháng 7 là thời điểm thích hợp để cung thỉnh các vị chư Tăng và Mục Kiền Liên nên chuẩn bị mâm lễ vào đúng ngày đó.
Chúng sinh muốn giải nghiệp cho đấng sinh thành cũng nên thực hiện theo cách này. Mục Kiền Liên đã tuân theo lời dạy và giải thoát được cho người mẹ khỏi kiếp Ngạ quỷ. Kể từ đó, Rằm tháng 7 là ngày cúng để tri ân và bày tỏ lòng hiếu thảo đến cha mẹ, còn được gọi là lễ Vu Lan.
Nguồn gốc ngày Xá tội vong nhân
Ngoài lễ Vu Lan, Rằm tháng 7 còn là ngày Xá tội vong nhân. Theo quan niệm của một Đạo giáo Trung Quốc thời xưa, ngày Rằm tháng 7 còn được gọi là tiết Trung Nguyên, vào tiết này thì Diêm Vương sẽ cho mở cổng Quỷ môn quan, các vong hồn ở địa ngục được phép quay trở lại dương gian để nhận lễ vật và sự cúng tế từ người sống. Vậy nên, người ta sẽ cúng chúng sinh (hay cúng cô hồn) để bố thí cho những vong linh vất vưởng. Đó là lý do Rằm tháng 7 còn được biết đến với cái tên ngày Xá tội vong nhân hay cúng thí thực.
Bên cạnh đó, theo tín ngưỡng Phật giáo thì việc cúng cô hồn tháng 7 bắt nguồn từ câu chuyện giữa tôn giả A Nan Ðà và một ngạ quỷ. Vào một đêm nọ, tôn giả A Nan Đà đang đang ngồi trong tịnh thất thì nhìn thấy một ngạ quỷ có thân thể khô gầy, cổ vừa nhỏ vừa dài, miệng nhả ra lửa tiến vào.
Con quỷ cho ông biết ba ngày sau, A Nan Đà sẽ chết và đọa thành ngạ quỷ miệng lửa có khuôn mặt cháy rụi như nó vậy. Quá đỗi hoảng sợ, ông đã hỏi con quỷ cách tránh khỏi kiếp nạn và con quỷ nói rằng: Ông phải cúng thí cho chúng tôi và vì tôi mà cúng dường Tam Bảo. Như thế ông sẽ được gia tăng tuổi thọ và tôi cũng sẽ được vãng sanh.
Sau đó, A Nan Đà đã kể lại câu chuyện này cho Đức Phật, Ngài đã ban cho ông bài kinh “Cứu Bạt Diệm Khẩu Ngạ Quỷ Ðà La Ni” để tụng trong nghi thức cúng lễ, để có thêm phúc phần.
Ý nghĩa Rằm tháng 7
Lễ Vu Lan là dịp để những người con thể hiện lòng hiếu thảo, sự biết ơn với công lao sinh thành và nuôi dưỡng của những người làm cha mẹ ở cả kiếp này và các kiếp trước. Trong đại lễ, người tham gia sẽ thực hiện nghi thức thả đèn hoa đăng bông và hồng cài áo nhằm cầu chúc những điều tốt đẹp, an lành nhất sẽ đến với ông bà, cha mẹ.
Nhà nhà đều bày các mâm cúng chúng sinh vào ngày Xá tội vong nhân. Những mâm cúng Rằm tháng 7 đã trở thành nghi thức truyền thống trong đời sống tín ngưỡng của người Việt. Các mâm cúng mang ý nghĩa bố thí thức ăn cho các vong linh, xua đuổi vận xấu và siêu độ cho những vong hồn không có nơi hương khói. Những mâm cúng cô hồn đã phần nào thể hiện truyền thống tốt đẹp, cứu khổ cứu nạn và giàu lòng nhân ái của dân tộc ta.
Cách cúng Rằm tháng 7 theo phong tục truyền thống
Tục cúng kiếng vào Rằm tháng 7 đã trở thành phong tục lâu đời của mỗi gia đình Việt Nam. Ngày cúng và lễ vật được chọn để trên mâm cúng đều khá linh hoạt, dựa theo điều kiện của mỗi gia đình. Quan trọng nhất là gia chủ phải thành tâm, đọc văn tế và thể hiện ý niệm tốt đẹp đối với thần linh, trời Phật và tổ tiên. Thêm vào đó, bạn cần phải chú ý một số nguyên tắc dưới đây.
Lễ Vu Lan và ngày Xá tội vong nhân có thời gian cúng khác nhau
Theo các chuyên gia phong thủy, cúng Phật, thần linh và gia tiên đều nên thực hiện vào ban ngày, khoảng 11 - 12 giờ trưa. Nhiều quan niệm cho rằng đây là khoảng thời gian mà vong linh người đã khuất được Thổ thần cho vào cửa để thụ lộc, không bị các cô hồn, dã quỷ khác quấy rầy.
Ngược lại, lễ cúng chúng sinh nên được thực hiện vào buổi chiều tối, khoảng thời gian tốt nhất là giờ Dậu, tức từ 17 giờ đến 19 giờ. Tuy ngày và giờ cúng Rằm tháng 7 đều không quá khắt khe, nhưng gia chủ phải cúng trước ngày 15/7 Âm lịch, bởi vì sau giờ này thì Quỷ môn quan sẽ đóng lại.
Mâm cỗ cúng Rằm tháng 7
Tùy theo điều kiện kinh tế và văn hóa ở từng nơi nên mỗi mâm cúng Rằm tháng 7 sẽ khác nhau. Bạn có thể tham khảo cách bày mâm cỗ thật chuẩn tại: Cách bày mâm cúng rằm tháng 7 tại công ty
Vậy là Mykingdom đã cung cấp cho bạn những thông tin vô cùng hữu ích về ngày Rằm tháng 7 rồi. Đây cũng là một giá trị về mặt tâm linh đáng được lưu truyền và lan rộng, chúng tôi hy vọng rằng bạn có thể truyền tải những giá trị tốt đẹp của ngày lễ cho trẻ em, để các bé gìn giữ và phát triển những truyền thống này sau khi con trưởng thành.
