Nhiều cha mẹ băn khoăn về khả năng học và nhớ màu của trẻ, đặc biệt trong độ tuổi từ 2-4 tuổi. Không ít quý phụ huynh từng bày tỏ sự lo lắng rằng: Liệu bé nhà mình có bị vấn đề gì về thị giác không? Tại sao bé lại nói sai tên màu dù đã dạy đi dạy lại rất nhiều lần? Nỗi trăn trở này thường gặp khi trẻ bắt đầu tập đếm số.
SỰ THẬT VỀ HỌC MÀU Ở TRẺ
Các tế bào hình nón (Cones) giữ 1 vai trò quan trọng trong việc nhận biết màu thông qua tiếp nhận bước sóng ánh sáng dài ngắn khác nhau. Báo cáo của GS. Donald D. Hoffman, ĐH California từng chia sẻ: Thực sự, trẻ đã có một “bảng màu sẵn” từ khi trẻ bước sang 4 tháng tuổi. Bảng màu được xây dựng dựa trên cách trẻ nhìn nhận thế giới, và thứ tự sắp xếp vào danh sách bảng màu của các bé dựa trên trẻ thích màu nào hơn.
Một điều cũng hết sức thú vị mà rất ít người biết được chính là: “Nhận biết màu ở trẻ có thể khác người lớn vì nó phụ thuộc vào ánh sáng lúc nhìn vật thể”.
Một điều mà chúng ta cần biết thêm. Ví dụ khi bạn mua quần áo, cái áo rất đẹp khi mặc thử trong tiệm, nhưng khi mua về bạn cảm thấy màu nó không đúng màu và xấu hơn khi mặc ra đường. Điểm khác biệt duy nhất là hệ thống ánh đèn. Do đó, các chuyên gia thời trang khuyên bạn: nên thử đồ gần cửa sổ để có thể nhận ra đúng màu sắc mà bạn sẽ mặc nó (nếu bạn mặc nó để đi làm/trên đường). Bảng màu của trẻ sẽ hình thành có thể sẽ không giống cách mà bạn có, có thể nhạt hơn hoặc đậm hơn.
Việc học gọi “tên màu” là bài học khó trong việc trưởng thành về mặt ngôn ngữ của trẻ, trẻ thường gặp khó khăn để gọi đúng “tên màu” trùng với màu trong bảng màu của trẻ. Sự khó này còn phụ thuộc vào loại ngôn ngữ được sử dụng. Giống như việc nhớ tên của 1 bạn người Nhật trong lớp không thể dễ dàng nếu bạn lần đầu nghe anh ta giới thiệu. Điều này cũng tương tự với các bạn người Anh khi nhớ tên của 1 bạn người Việt.
Điều này cũng được GS. Anna Franklin, ĐH Sussex, Anh Quốc từng chia sẻ trong dự án CATEGORIES, được gây quỹ bởi Hội Đồng Nghiên Cứu Châu Âu năm 2014. Cho đến khi, trẻ học gọi đúng được 1 tên màu thì từ tên màu đó trẻ sẽ đi theo thứ tự để nhận biết các màu còn lại một cách tự nhiên./.
Thế giới ngôn ngữ màu sắc của trẻ trước 4 tuổi rất khó có thể định nghĩa chính xác, ví dụ trẻ chưa thật sự hiểu "màu đỏ là gì", khi bạn nói "màu đỏ", trẻ cần học cách hiểu từ "màu đỏ" khi nối với bảng màu. Sự học tên màu và nói đúng nhiều hơn 2 màu là chỉ một số ít trẻ làm được trong độ tuổi 2-3 tuổi, do đó trẻ nói sai về màu sắc cũng là bình thường.
TRẺ NÊN HỌC MÀU NHƯ THẾ NÀO?
Nghiên cứu của nhóm TS. Michael Ramscar, ĐH Stanford, Mỹ trên 41 trẻ độ tuổi 23 -29 tháng đã nhận thấy: Việc học màu sẽ khó khăn hơn nhận định tên của đồ vật hay động vật nào đó. Trẻ thường sẽ học định nghĩa hình dáng trước và tạm gọi đó là “danh từ riêng”, việc định nghĩa tính chất sẽ đến sau.
Ví dụ, bạn chỉ vào con thỏ và nói là “con thỏ”, trẻ dùng từ “con thỏ” là danh từ riêng để định nghĩa trước các đặc điểm về những động vật nào giống như con thỏ, chưa quan tâm đến liệu con thỏ màu trắng như thế nào. Nghĩa là, trẻ có xu hướng học gọi tên đồ vật/con vật trước, sau đó những tính chất như màu sắc, số lượng trẻ sẽ học sau.
“BÍ KÍP” DÀNH RIÊNG CHO BA MẸ
Dựa trên quy luật phát triển vừa được đề cập ở phần trên, Tiến sĩ. Melody dye, trường đại học Stanford đã đưa ra một vài gợi ý nhằm giúp quý phụ huynh cũng như các thầy cô giáo có định hướng tốt hơn trong việc dạy trẻ về màu sắc và số đếm:
1. Ba mẹ hãy tận dụng những món đồ hoặc con vật xung quanh để dạy bé nhận biết màu sắc. Điều này không chỉ tạo cảm giác gần gũi mà còn vô cùng hiệu quả.
2. Sau đó, hãy dạy trẻ về màu sắc hoặc số đếm đi kèm với 1 sự vật/con vật đó.
Ví dụ, bạn cầm trái cà chua màu đỏ bạn nói: Trái cà chua màu đỏ hoặc có 3 chiếc lá (nếu bạn cầm 3 chiếc lá). Bạn có thể dạy màu và số cho bé độc lập, khi bé nhận biết được 1 màu, bạn có thể kết hợp và dùng câu hỏi tu từ để rèn luyện nhận thức của trẻ.
Ví dụ, “Có 3 chiếc là màu xanh” khi bạn cầm từng chiếc lá và đếm 1-2-3 và có thể hỏi tu từ như sau: “Có bao nhiêu chiếc là màu xanh trên tay mẹ nhỉ? Quy trình này sẽ làm dễ việc học màu và số của trẻ. Đừng lo lắng dù bé có nói sai, cứ sửa dần và trẻ sẽ tự rèn luyện. Sau 4 tuổi, trẻ sẽ tự sắp xếp và nhận biết bảng màu, số màu bé biết sẽ tăng lên và sự chính xác của số đếm cũng tăng lên.
Theo GS. Hoffman, thứ tự màu bạn có thể tham khảo dạy bé như sau: Trắng (white), Đen (black), Đỏ (red), Vàng(yellow), Xanh lá (green), Xanh da trời (blue), Nâu (brown), Xám (gray), Hồng (pink), Cam (orange) and Tím (purple). Cứ bắt đầu với 1-2 màu trước.
Về số đếm: Trẻ dưới 3 tuổi, có thể đếm đến 5. Từ 3-4 tuổi, đếm đến 10, Từ 4-5 tuổi, có thể đếm đến 20.
==
Bạn muốn tìm một bộ đồ chơi để dạy bé học về màu sắc và con số? Hãy đến ngay cửa hàng Mykingdom gần nhất và ghé thăm những gian hàng đầy màu sắc của chúng tôi!
Thông tin chi tiết cũng như cách thức đặt hàng online bạn có thể truy cập vào website của Mykingdom tại địa chỉ: http://www.mykingdom.com.vn
