Khi trẻ lên 3 tuổi, trẻ đã có khả năng nhận thức sơ bộ về mối quan hệ giữa người với người, trẻ học các kỹ năng xã hội và nhận thức rất nhanh, khi thấy người khác làm gì cũng đều muốn làm theo. Vì vậy, đây là khoảng thời gian tốt nhất dạy quy tắc để con tự giác. Trước khi con học theo những thói quen xấu, bị lẫn lộn giữa ranh giới của hành vi đúng - sai, những quy tắc được dạy sẽ giúp con mạnh mẽ trưởng thành.
Quy tắc để con tự giác đầu tiên nằm ở cách ăn uống
Quy tắc để con tự giác đến từ những việc rất nhỏ như cách ăn uống.Thói quen ăn uống còn có thể giúp con hình thành cách ăn chậm, nhai kỹ thức ăn, không nói chuyện khi đang ăn, và không phá hoại hay lãng phí thức ăn. Điều này giúp con phát triển thói quen ăn uống lành mạnh và tạo nền tảng sức khỏe tốt trong tương lai. Khi con biết cách ứng xử đúng mực trong việc ăn uống sẽ giúp gia đình trở nên vui vẻ và các bữa ăn chung luôn diễn ra suôn sẻ.
Dạy trẻ những điều cần lưu ý trên bàn ăn để con trở nên tự giác hơn
Những nguyên tắc xã giao thực ra không cao siêu, nó ẩn sau các chi tiết như trước khi ăn thì đợi người lớn ăn trước, không chuyền thức ăn lung tung, khi ăn không bấm điện thoại… Việc ăn uống còn thể hiện tu dưỡng của một người. Khi bước vào một quán ăn, chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy cách giáo dục trong gia đình của mỗi đứa trẻ. Một số bé thường la hét, ném thức ăn lung tung, gây ồn ào ảnh hưởng đến người xung quanh, trong khi đó một số bé lại tập trung ăn uống, biết xin lỗi nếu lỡ làm phiền người bên cạnh. Học cách ứng xử đúng mực trên bàn ăn thể hiện sự lịch sự và tôn trọng, trẻ tự tin hơn khi tham gia vào các dịp tiệc, nhà hàng, hay các buổi gặp gỡ xã hội khác.
Quy tắc quản lý thời gian học tập - nghỉ ngơi
Ba mẹ nên dạy con cách quản lý thời gian một cách hiệu quả từ khi còn nhỏ, từ đó dạy trẻ quy tắc để con tự giác. Việc tạo lập một kế hoạch cụ thể có thể giúp trẻ hoàn thành các nhiệm vụ một cách có tổ chức và tránh việc lãng phí thời gian. Ba mẹ có thể dạy con cách lên kế hoạch hàng ngày, sử dụng lịch để ghi chú các hoạt động quan trọng và học cách ưu tiên công việc.
Đối với trẻ em, kỷ luật có nghĩa là phát triển các thói quen tạo nên hành vi tốt. Những thói quen tốt có thể thay đổi vận mệnh và quyết định cuộc đời của một người. Việc học tập, nghỉ ngơi điều độ quyết định sức khỏe và khả năng tiếp thu bài vở của trẻ. Đồng thời, đây còn là điều kiện tiên quyết để rèn luyện khả năng tự kỷ luật của trẻ.
Phân bố thời gian học tập và nghỉ ngơi hợp lý để nâng cao hiệu quả
Tự quyết định giúp trẻ có trách nhiệm hơn
Trước khi thiết lập quy tắc để con tự giác, ba mẹ cần dạy con có trách nhiệm về từng hành động và quyết định của bản thân. Điều này bao gồm việc dám nói lên quan điểm của bản thân về những việc làm do ba mẹ yêu cầu, và những việc do mình tự thực hiện. Phụ huynh nên tạo ra một môi trường nơi con cảm thấy an toàn để biểu đạt những ý kiến của mình. Ngoài dạy bé quy tắc để con tự giác, cách làm này còn khuyến khích sự phát triển tư duy phản biện và khả năng ngôn ngữ.
Lúc mới bắt đầu, ba mẹ chỉ cần cho con tự quyết định những việc con có thể làm, ví dụ như đánh răng, ăn cơm, chơi đồ chơi… để nuôi dưỡng lập trường, lòng tự trọng và khả năng chịu trách nhiệm. Khi con có ý thức về hậu quả của các hành động không hay, ba mẹ có thể yên tâm để trẻ mạnh dạn thử sức và khám phá những điều mới lạ trong cuộc sống.
Ba mẹ nên để trẻ tự lập từ những việc nhỏ nhất
Chúng tôi hiểu rằng có một số phụ huynh cho rằng, để con tự làm những việc nhỏ nhặt ấy là lãng phí thời gian và mất nhiều thời gian. Tuy nhiên, những việc nhỏ tích lũy không ngừng mới có thể tạo thành một việc lớn. Để rèn quy tắc để con tự giác, đôi lúc ba mẹ cần cho phép con làm sai, vụng về, thì con mới có thể trưởng thành được.
Dạy trẻ ý thức về ranh giới
Trẻ có ý thức về ranh giới giữa mình và người khác sẽ không vi phạm các quy tắc và có tinh thần trách nhiệm. Đối với trẻ em, các quy tắc là ranh giới, những gì có thể và không thể làm được. Ba mẹ là những người dạy trẻ quy tắc để con tự giác, việc hướng dẫn và giáo dục con cái đúng cách giúp con phát triển tư duy và trách nhiệm, đồng thời hỗ trợ xây dựng một nền tảng tốt cho tương lai.
Ba mẹ có thể thúc đẩy ý thức này thông qua việc cho con một phòng riêng, hướng dẫn con trân trọng và quản lý đồ vật của bản thân. Các bé hiểu được ý thức này sẽ tự giác dọn dẹp phòng, tự dọn đồ chơi gọn gàng…Bằng cách truyền đạt giá trị của sự tôn trọng không gian, phụ huynh giúp con phát triển kỹ năng xã hội và tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp với người khác.
Tóm lại, ba mẹ có thể dạy cho con 4 quy tắc để con tự giác ngay từ khi còn nhỏ. Việc dạy dỗ không phải là ép con vào khuôn khổ hay nghiêm khắc mà là đang giúp con phát triển các kỹ năng và giá trị cần thiết để trở thành người tự giác và có ích trong xã hội. Ba mẹ có thể tham khảo các loại đồ chơi có ích trong quá trình phát triển của trẻ tại Mykingdom: https://www.mykingdom.com.vn/