Montessori là phương pháp giáo dục hiện đại, được sáng lập bởi Tiến sĩ, nhà Giáo dục học người Ý Maria Montessori vào thế kỉ thứ XX. Khác với phương pháp giáo dục truyền thống, Montessori lấy trẻ làm trung tâm và chú trọng việc khai thác các tiềm năng sẵn có.
Tuy nhiên việc áp dụng phương pháp Montessori không đơn giản như nhiều người vẫn nghĩ. Bởi cảm quan của trẻ nhạy cảm nhưng lại nhanh chán và dễ bỏ cuộc. Vì vậy, ba mẹ cần thuộc nằm lòng 6 nguyên tắc của phương pháp Montessori đểmang lại hiệu quả giáo dục trẻ toàn diện.
Nguyên tắc 1: Tôn trọng - Không áp đặt
Nguyên tắc của phương pháp Montessori là tôn trọng sự tự do và không áp đặt trẻ. Trong lớp học, trẻ sẽ tự chọn chủ đề hoạt động để khám phá và học hỏi theo cách riêng của mình. Cha mẹ và giáo viên không áp đặt, không thúc ép và không so sánh trẻ với bất cứ ai. Điều này giúp trẻ tự tin thể hiện và phát triển năng lực bản thân một cách tự nhiên và hiệu quả nhất.
Nguyên tắc 2: Học đi đôi với hành
Nếu chỉ được học lý thuyết mà không có thực hành, thì trẻ sẽ nhanh chóng quên đi. Còn "học đi đôi với hành" sẽ giúp trẻ hiểu được bài học và ghi nhớ lâu. Vì vậy phương pháp Montessori luôn tạo ra nhiều hoạt động thực tiễn thú vị để trẻ quan sát và thực hành. Góp phần tạo nền tảng vững chắc cho tương lai của trẻ.
- Chẳng hạn như rót nước, tự mặc quần áo, mang giày dép... giúp trẻ rèn luyện kỹ năng tự phục vụ bản thân.
- Các hoạt động dọn dẹp lớp học, tưới cây, quét bụi... để trẻ tăng cường óc quan sát, biết giữ gìn môi trường vệ sinh chung.
- Xếp hàng đợi đến lượt, biết lắng nghe, quan tâm người khác, đưa ra nhận xét tích cực, có tính xây dựng... cho trẻ học lối sống văn minh, ứng xử khéo léo.
Nguyên tắc 3: Không gián đoạn sự tập trung của trẻ
Khi trẻ đang tập trung chú ý, say mê khám phá một món đồ chơi, cuốn sách hay công việc nào đó, hãy để trẻ yên tĩnh một mình. Ba mẹ đừng làm phiền hay can thiệp, trừ khi trẻ yêu cầu được giúp đỡ. Nguyên tắc của Montessori tôn trọng sự tập trung nhằm khuyến khích trẻ tư duy, tự giải quyết vấn đề của mình.
Nguyên tắc 4: Không sử dụng phần thưởng hay trừng phạt
Quan điểm của giáo dục truyền thống thường gắn liền với việc thưởng - phạt. Nhưng nguyên tắc của phương pháp Montessori thì không tồn tại hai yếu tố này. Bởi khen ngợi có thể làm trẻ ỷ lại, không tiếp tục nỗ lực cố gắng. Còn la mắng, trừng phạt chỉ khiến trẻ nhút nhát, sợ hãi.
Thay vào đó, ba mẹ hãy ghi nhận sự cố gắng và thể hiện sự tin tưởng với trẻ bằng những cái ôm, xoa đầu trìu mến. Ngược lại, khi trẻ mắc sai lầm, ba mẹ hãy tận tình giải thích và chỉ trẻ cách làm đúng. Có như vậy trẻ mới hiểu được vấn đề và bồi dưỡng thêm lòng tự tin.
Nguyên tắc 5: Hòa mình với thiên nhiên
Đây cũng là nguyên tắc của phương pháp Montessori khá quan trọng. Ba mẹ hãy tạo cơ hội cho trẻ tham gia các hoạt động vui chơi dã ngoại thú vị. Không khí trong lành, thoáng đãng ngoài trời sẽ giúp trẻ cảm thấy thoải mái, dễ chịu, tốt cho sự phát triển thể chất. Hơn nữa, trẻ còn được khám phá thiên nhiên và học mọi thứ một cách hiệu quả nhất.
Nguyên tắc 6: Cha mẹ, giáo viên chỉ là người hỗ trợ, hướng dẫn
Theo nguyên tắc của phương pháp Montessori, cha mẹ và giáo viên không phải là người dạy mà chỉ là người hỗ trợ, hướng dẫn trẻ. Tuyệt đối không ép buộc trẻ tuân theo khuôn mẫu hay can thiệp vào quá trình học hỏi của trẻ. Đồng thời tránh tương tác với trẻ theo hướng phán xét đúng hoặc sai. Tuy nhiên cần chú ý cân bằng giữa việc không can thiệp và bỏ rơi trẻ. Hãy tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ học hỏi và khám phá theo mong muốn, sở thích của trẻ.
Trên đây là những nguyên tắc của phương pháp Montessori ba mẹ cần nắm vững để giáo dục con hiệu quả. Đừng quên theo dõi chuyên mục "Cẩm nang" của Mykingdom để cập nhật các thông tin bổ ích về phương pháp Montessori này và nhiều bài viết thú vị khác.
